Een antibioticum is een medicijn dat kan worden ingezet bij de behandeling van bacteriële ontstekingen. Er bestaan verschillende antibioticum. Of en welk antibioticum wordt ingezet hangt af van meerdere factoren.
Zijn antibiotica echt nodig?
Niet elke ziekte heeft een behandeling nodig. En soms is niet een antibioticum maar een ander medicijn of andere ingreep nuttiger. Voorbeelden daarvan zijn:
- Schaafwonden: genezen vaak vanzelf.
- Maagontsteking: deze aandoening wordt bij de hond niet veroorzaakt door een bacterie. Antibiotica hebben geen nut.
- Diarree: in veel gevallen verlengen antibiotica de diarree klachten in plaats van ze op te lossen.
- Alvleesklierontsteking: dit probleem wordt niet veroorzaakt door bacteriën. Antibiotica hebben geen nut
- Leverontsteking: bij honden wordt een leverontsteking zeer zelden veroorzaakt door een bacterie.
- Neusontsteking: bacteriën zijn niet de oorzaak van een snotneus. Hoewel de problemen na het geven van een antibioticum vaak verdwijnen, komen ze na het stoppen van de antibiotica bijna altijd snel terug.
- Kennelhoest: antibiotica versnellen de genezing niet.
- Tandvleesontsteking: na het verwijderen van tandsteen of ontstoken kies verdwijnt de ontsteking vanzelf.
- Ontsteking van de vagina: deze hebben vaak een andere oorzaak. Wij raden een inwendig onderzoek aan.
- Voorhuidontsteking: castratie en/of desinfectie is de voorkeursbehandeling van deze aandoening.
- Routine operaties: de kans op een bacteriële infecties na castratie of sterilisatie is klein.
Is de oorzaak nog aanwezig?
Als de oorzaak nog aanwezig is, zal een antibioticum niet de definitieve oplossing zijn. Niet-lichaamseigen voorwerpen kunnen een ontsteking veroorzaken en deze in stand houden. Als het voorwerp niet wordt verwijderd, blijven de bacteriën terugkomen. U kunt hierbij denken aan splinters / grasaren (in neus , huid, voeten, abcessen), blaas- en nierstenen, maar ook urinekatheters en infuusnaalden. Ook rond tumoren kunnen bacteriële ontstekingen ontstaan.
Bij een prostaatontsteking zijn antibiotica pas effectief als de reu ook gecastreerd wordt.
Is een operatie of drain nodig?
Als er zich in een ruimte heel veel ontstekingsmateriaal (pus) bevindt, is het verstandig om deze er eerst uit te halen.
- Bijtabces: het openen van een abces is vaak voldoende om het probleem op te lossen.
- Buikvliesontsteking: een operatie is nodig om de oorzaak weg te nemen en de buik te spoelen.
- Borstvliesontsteking: met een slangetje dient de borstkas te worden gespoeld. Soms is een operatie nodig.
- Prostaatabces: een operatie is nodig.
- Baarmoederontsteking: is meestal het gevolg van een sterk afwijkende baarmoederwand. Het verwijderen van de baarmoeder is in bijna alle gevallen nodig.
Welke bacterie is de oorzaak?
Een antibioticum bestrijdt bacteriën. Er zijn verschillende soorten antibiotica. Het ene doodt veel verschillende bacteriën, het andere doodt specifiek een kleinere groep bacteriën. Bij veel aandoeningen is bekend wat de meest voorkomende bacterie is en mede daarop kan de dierenarts besluiten welk antibioticum in te zetten.
Nog mooier is om een bacterie te kweken. Hiermee kan je aantonen welke bacterie aanwezig is en met welk antibioticum deze bacterie succesvol bestreden kan worden.
Is de bacterie mogelijk resistent?
Net als bij mensen bestaan er ook bij honden bacteriën die resistent zijn voor bepaalde antibiotica. Resistente bacteriën kunnen ook van een dier naar de mens overspringen. Om verdere resistentievorming met bijkomende risico’s voor de gezondheid van dier èn mens, geven we antibiotica alleen als het nodig is.
Bijwerkingen antibiotica
Antibiotica geven we om ziekmakende bacteriën te doden. Echter een lichaam bevat ook vele gezonde bacteriën in onder andere huid, darmen, neus en keel. Deze bacteriën helpen het lichaam te beschermen. Antibiotica kunnen ook een deel van deze bacteriën doden, wat het lichaam gevoeliger maakt voor andere aandoeningen. Een van de bijwerkingen die kunnen optreden bij het geven van antibiotica is bijvoorbeeld diarree. Sommige antibiotica kunnen schade geven aan het gewrichtskraakbeen, of kunnen schadelijk zijn voor een ongeboren of jonge pup.